Komunitetet arbëreshe e Barillit, Mashqitit, Shën Kostandinit, Shën Palit, Zhurasë dhe riti grek-bizantin i Kreshmzasë Shën Kostandin dhe Shën Pal në krahina e Potenzas
Tratto da:Onda Lucana® by Kosta Costa Bell
Nga më se pesë sekul dica katunde Arbëreshë gjanden edhé në Llukania, zona e llakas së Sarmendit (Shën Kostandini dhe Shën Pali) dhe ka këmbët e malit Vulture – Bradani i ult (Barilli, Mashqiti dhe Zhura), në krahina e Potenzas, dhe, njera sod, populli i ktire katunde mban, jo të tërë, gluhan e origjines bashkë me ndjènja kritika e identitetin etnike dhe kullturore çë buthtohet në zikonet/tradhitat më të ndryshme dhe ndër të ndryshmet manifestimet dhe mbledhjet çë organizohan në vitin, më shumë sod çë Shteti italjan, me ligjën 482 e vitit 1999, i ka njohur Arbëreshëvet statusin e Pakicës gjuhësore historike. Ndër komunitetet e Shën Kostandinit Arbëresh dhe e Shën Palit, në veçanti, çë kan ritin grek-bizantin dhe marrën pjesë në Eparhisë së Ungrës, në kët periodh kremtohet Kreshmza (Shën Kostandin viren dhe “Kreshmzet”) çë zë mëparë se Kreshmza lëtinjëvet dhe nga javë e Kreshmzas thuhen fixat e Projasmenas (nga merkur) dhe këndohet Akathistos (hymn marian, çë këndohet shtuara për Mëmën e t’Inzotit, nga prëmtan).
Le Comunità arbëreshe di Barile, Maschito, San Costantino Alb.se, San Paolo Albanese, Ginestra e il rito greco-bizantino della Quaresima a San Costantino Alb.se e a San Paolo Alb.se in provincia di Potenza
Da oltre cinque secoli alcuni paesi italo-albanesi sono presenti anche in Lucania, nella zona della Valle del Sarmento (San Costantino Alb.se e San Paolo Alb.se) e ai piedi del monte Vulture – Basso Bradano (Barile, Maschito e Ginestra), nella provincia di Potenza, e ancora oggi la popolazione di questi paesi conserva nell’uso corrente, seppur in parte, la lingua originaria e assieme la consapevolezza critica della propria identità etnica e culturale che si esprime con varie tradizioni e in diverse manifestazioni e convegni che si organizzano durante l’anno, ancora di più oggi che lo Stato italiano, con la legge 482 del 1999, ha riconosciuto agli Arbëreshë lo status giuridico di Minoranza linguistica storica.
Nelle comunià di San Costantino Alb.se e di San Paolo Albanese, in particolare, che hanno il rito greco-bizantino, e fanno parte dell’Eparchia di Lungro, in questo periodo si celebra la Quaresima (a San Costantino si appendono anche le “Bambole quaresimali”), che inizia prima di quella latina, e ogni settimana di Quaresima si celebrano le ufficiature della Projasmena (dei doni Presantificati, il mercoledì) e dell’Inno Akathistos (inno mariano, che si canta in piedi, in onore della Madre di Dio, il venerdì).
Tratto da:Onda Lucana® by Kosta Costa Bell
Si ringrazia l’autore per la cortese concessione.Foto di copertina e interna fornite dall’autore.